Yüzölçümü : 353 km2
Nüfusu : 15.175
İlçe Merkezi : 5.705
Köyler : 9.470
Rakım : 1.150 m.
Ahırlı ilçemizin tarihi hakkında detaylı bilgi olmamasına rağmen, geçmişi M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Bölgede bulunan tarihi eserlerden de anlaşılacağı üzere Türklerden önce burada, Bizans İmparatorluğu hüküm sürmüştür. 1071 Malazgirt Savaşından sonra Anadolu’ nun kapısının Türklere açılması ile birlikte Anadolu’ ya Türk akınları yapılmıştır.
Büyük Selçuklu Hükümdarı Melihşah döneminde Kutalmışoğlu Süleyman Şah Anadolu’ ya akınlar düzenlemiş ve bu akınların sonuncunca İznik’ e kadar ilerlemiştir. Süleyman Şah Konya’ ya geldiği zaman burasını fethetmiş, ilçemizin bulunduğu bölgeye de akıncılarını göndererek buranın fethini de sağlamıştır. Bu tarihten itibaren Ahırlı bölgesi Türk hakimiyeti altına girmiştir. Konya’ nın Türkleştirilmesi esnasında Ahırlı bölgesine, Orta Asya’ dan (Horasan) Türk aileleri gelerek yerleşmişlerdir.
GEÇMİŞTEN BU GÜNE AHIRLI
Ahırlı ilçesi, antik çağlarda Asia Mineur olarak bilinen Anadolu’ da İç Anadolu platosunun güneyinde bulunan İsauriç bölgesinde yer alır. Kuzey ve Kuzeydoğusu; Lykaonia, batısı; Pisidia, güney ve güneybatısı; Pamphilia, güneydoğusu; Cilicia ve Capadokia bölgeleri ile çevrili bulunan İsauria bölgesinin sınırları içindedir. Bu bölge M.Ö. 2000 yıllarında Anadolu’ da büyük devletler kuran Hititler, Persler, İskitler, Kimmetler ve Bergamalıların hakimiyeti altına girmiştir. Buraya M.Ö. IV. Yüzyılın son çeyreğinde Büyük İskender İmparatorluğu hakim olmuştur. M.Ö. I. Yüzyılda Büyük Roma İmparatorluğunun sınırları içine girmiştir. 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferine kadar Bizans’ ın hakimiyetinde kalmıştır.
Toros dağlarının sarp, geçit vermeyen vadileri ve tepelerinde yaşayan İsauira halkının geçim kaynağını korsanlık ve esir ticareti teşkil etmiştir. Bölgede toprak kesiminin az oluşu ve tepelik olması sebebiyle halk, bu tepeleri bir yere toplayarak araziye kazma ile buğday ekerek hayatlarını sürdürmüştür. Bölge halkı, Akdeniz’deki limanlardan faydalanarak, Toros Dağlarını üst olarak kullanmışlardır.
Ahırlı bölgesi, İstanbul’ u fethetmeye gelen İslam gazileri tarafından İslamlaştırılmaya başlanmıştır. Bu mücahid gaziler Anadolu’ nun Hristiyan, Rum, Ermeni ve Süryani halkı ile dini ve kültürel yönde münasebetlerde bulunarak Malazgirt’ten üç asır önce Müslüman-Türk ordularına zemin hazırlayarak bölgenin fethini kolaylaştırmışlardır. Bu manevi liderler arasında Ahırlı Erdoğan Köyünde medfun bulunan Şeyh Muhammet Celalettin Hazretleri başta gelir.
Ahırlı, Anadolu’ nun fethinden sonra özellikle, Haçlı seferlerinde Kıbrıs ve Alanya’ dan Anadolu’ ya saldıran Haçlı sürülerine karşı Anadolu Selçuklularının da Bizanstan beri devam eden askeri ve atlı birliklerinin at tavlalarının bulunduğu bir askeri merkez ve üst olarak görev yapmıştır. Bu görevi yapan İçel Türkmenlerinden olan Dodurga Oğuz Beylerinden meydana gelen, Ahurlu Beyleri, o dönemden beri bölgeyi kahramanca savunmuşlardır. Atların yetiştirildiği bu ahırlar ; eski camii (Aşağıoluk ve Hansıdı) mevkiinde bulunan yoldur. En eski yerleşim bölgelerinde Dodurga, Doğancı Deresi ve Gavur Öreni mevkileridir. O dönemlerde, Ahırlı’nın su ihtiyacı da eski camii altında bulunan su sarnıcından karşılanmaktaydı.
1963 yılında Belediye Teşkilatı kurulan Ahırlı, Bozkır ilçesinin Nahiye merkezlerinden biri idi. 09.05.1990 tarih ve 3644 Sayılı 130 İlçe Kurulması Hakkında Kanun ile Bozkır İlçesinden ayrılarak, Akkise Kasabası, Aliçerçi, Bademli, Balıklava, Büyüköz, Çiftlik, Erdoğan, Karacakuyu, Kayacık, Kuruçay ve Küçüköz köylerinin kendisine bağlanması ile İlçe olmuştur. Ahırlı, 31 Temmuz 1991 tarihinden itibaren de ilçelik faaliyetine başlamıştır.
Ahırlı ilçemiz yemeklerini klasik yemekler dışında, düğün pilavı, keşli ekmek (saç böreği), gölle , su böreği, arabaşı ve köpük helva oluşturmaktadır.
Ahırlı'nın Coğrafi Yapısı
Ahırlı, Suğla Gölünün doğusundan itibaren yavaş yavaş yükselen bir set üzerinde kurulmuştur. Güneyinde Toros sıra dağları uzanır. Doğusunda Bozkır, batısında Yalıhüyük ve Seydişehir İlçeleri, kuzeyi Akören İlçeleri ile çevrilidir. İlçe sınırları içerisinde Toros Sıra Dağlarının kuzeyinde ve eteklerinde çeşitli yaylalar mevcuttur. Bunlar; Aşağı Yayla(Bademli Yaylası), Bartlı Yaylası, Sülek, Gölcük, Karacakuyu Yaylası, Aşağı ve yukarı Sazaklar, Kayacık, Çiftlik, Erdoğan Köyü Yaylalarıdır. Bahar aylarında bu yaylaların bazılarına göç yapılır.
Ahırlı İlçesi 37-38 enlem, 32-33 boylam daireleri arasında yer alır. Denizden yüksekliği 1200 metre, yüzölçümü 49.000 hektardır.
Ahırlı ilçesinin kuruluş yeri engebelidir. Yerleştiği alan sağlam kalkerlerden oluşmuştur. Deprem haritasında 4. dereceli deprem bölgeleri içerisinde gösterilmektedir. İlçe sınırları içerisinden geçen bir akarsu yoktur. Yalnız, İlçeye bağlı Akkise Kasabası ve Balıklava Köyü arazilerinden Beyşehir Kanalı geçerek, Apa Barajına dökülür. İlçenin iklimi İç Anadolu ve Akdeniz iklimlerinin özelliklerini taşır.
